TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ (CPI) – OCAK 2025 RAPORU
Rapor Tarihi: 12 Şubat 2025
Hazırlayan: GKM Trade
1. Raporun Amacı ve Özeti
Bu rapor, ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yayımlanan Ocak 2025 Tüketici Fiyat Endeksi (CPI) verilerinin detaylı analizini sunmak ve piyasa aktörleri için kısa ve orta vadeli enflasyon dinamiklerine ilişkin öngörüler geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır. Ocak ayında tüm kalemler endeksi aylık bazda %0,5 artarken, yıllık bazda %3,0 oranında artış kaydedilmiştir.
Yıllık enflasyon oranı, özellikle barınma, enerji ve gıda fiyatlarındaki değişimlerle şekillenmiş ve gıda ve enerji hariç tüm kalemlerde %3,3 oranında artış gözlemlenmiştir. Bu raporda, ilgili kalemlerin detaylı analizi ve piyasa üzerindeki olası etkileri ele alınmaktadır.
2. Tüketici Fiyat Endeksi (CPI) – Ocak 2025 Gelişmeleri
Ocak 2025’te Tüketici Fiyat Endeksi (CPI-U), aylık %0,5 artış göstermiştir. Yıllık enflasyon oranı %3,0’a ulaşmıştır. Gıda ve enerji hariç tüm kalemler endeksi ise yıllık %3,3 artışla dikkat çekmektedir.
Barınma endeksi, aylık artışın %30’unu oluşturarak enflasyona önemli katkı sağlamıştır. Enerji fiyatları %1,1 artarken, benzin fiyatları %1,8 oranında yükselmiştir. Gıda fiyatları da Ocak ayında artış göstermiş ve evde tüketilen gıda fiyatlarındaki %0,5’lik artış dikkat çekmiştir.
3. Alt Kalemlerin Ayrıntılı Analizi
Gıda Fiyatları
Ocak 2025’te gıda fiyatları aylık bazda %0,4 oranında artmıştır. Özellikle yumurta fiyatlarındaki %15,2’lik artış dikkat çekmekte ve bu artış, 2015’ten bu yana görülen en büyük yükselişi temsil etmektedir.
Alt kategorilere bakıldığında:
Et, kümes hayvanları, balık ve yumurta endeksi %1,9 artmıştır.
Sebze ve meyve fiyatları %0,5 düşmüş, özellikle domates fiyatları %2,0 azalmıştır.
Tahıl ve fırıncılık ürünleri endeksi %0,4 azalmış, kahvaltılık gevrek fiyatları %3,3 düşmüştür.
Ev dışında tüketilen gıda fiyatları %0,2 artarken, hızlı servis yemekler %0,3, tam servis yemekler %0,1 yükselmiştir.
Yıllık bazda:
Evde tüketilen gıda fiyatları %1,9 artarken, yumurta fiyatları %53,0 yükselmiştir.
Alkolsüz içecek fiyatları %2,2, süt ürünleri fiyatları %1,2 artış kaydetmiştir.
Enerji Fiyatları
Enerji endeksi Ocak ayında %1,1 oranında artış göstermiştir. Benzin fiyatları %1,8 artarken, doğal gaz fiyatları %1,8 yükselmiş, elektrik fiyatlarında değişim gözlenmemiştir.
Yıllık bazda:
Enerji endeksi %1,0 artış göstermiştir.
Benzin fiyatları %0,2 düşerken, fuel oil fiyatları %5,3 azalmıştır.
Buna karşılık, doğal gaz fiyatları %4,9, elektrik fiyatları %1,9 artmıştır.
Gıda ve Enerji Hariç Kalemler
Ocak ayında gıda ve enerji hariç tüm kalemler endeksi %0,4 artmıştır.
Barınma endeksi %0,4 artış gösterirken, ev sahiplerinin kira değeri ve genel kira endeksi %0,3
yükselmiştir.
Motorlu taşıt sigortası fiyatları %2,0 artışla dikkat çekmektedir.
Eğlence (%1,0), ikinci el araçlar (%2,2), iletişim ve uçak biletleri fiyatlarında artış görülmüştür.
Sağlık hizmetleri %0,2 artarken, reçeteli ilaç fiyatları %2,5 yükselmiştir.
4. Mevsimsel Düzenlemeler ve Veri Revizyonları
ABD Çalışma Bakanlığı, Ocak 2025 ile birlikte son 5 yıla ait mevsimsel düzeltilmiş verilerde revizyon yapmıştır. Bu doğrultuda, 2020-2024 dönemi verileri yeniden düzenlenmiş ve yeni faktörler uygulanmıştır.
Mevsimsel düzenleme, özellikle olağandışı fiyat hareketlerinin etkilerini dengelemek amacıyla yapılmıştır. Örneğin, 2008 ekonomik krizinden sonra motor yakıt fiyatlarındaki olağandışı değişimler bu kapsamda düzeltilmiştir.
2025 yılı itibarıyla 81 bileşen arasından 34’ü mevsimsel olarak düzeltilmemiş kalemlerdir. Bu durum, kısa vadeli piyasa analizlerinde mevsimsel düzeltilmiş verilerin kullanılmasını daha anlamlı hale getirmektedir.
5. Sonuç ve Beklentiler
Ocak 2025 verileri, barınma, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışların enflasyon üzerindeki belirgin etkisini ortaya koymaktadır. Özellikle motorlu taşıt sigortası, reçeteli ilaçlar ve barınma endekslerindeki yükseliş eğilimi, orta vadede tüketici maliyetlerini artırmaya devam edebilir.
Enerji fiyatlarındaki dalgalanma, küresel piyasalarda enerji arz-talep dinamiklerine bağlı olarak devam edebilir ve bu, genel enflasyon görünümü üzerinde önemli bir risk faktörü olmaya devam etmektedir.
Analist Tavsiyesi:
Portföy yönetiminde enflasyona duyarlı varlıklara (enerji, tarım ürünleri ve metaller) ağırlık verilmesi önem kazanabilir.
Barınma ve sigorta maliyetlerindeki yükseliş eğilimi, tüketici harcamalarında düşüşe neden olabilir. Bu durum, perakende ve dayanıklı tüketim sektörlerinde baskıya yol açabilir.
Gıda fiyatları yakından izlenmeli, özellikle küresel gıda tedarik zincirindeki gelişmeler takip edilmelidir.
Leave a Reply