Küresel piyasalar açısından son yılların en önemli dönemine giriliyor. Bu dönemin ilk adımı ise 2022 Eylül ayı olacak. Başta FED olmak üzere tüm majör merkez bankalarının Eylül ayı içerisinde faiz kararı toplantıları olacak. Enflasyon verileri, siyasi jeopolitik gelişmeler ve diğer haber akışları Eylül ayının ana gündem maddeleri. Eylül ayrıca 2022 yılının 3. çeyrek sonu. Bu önemli döneme girerken bizleri neler bekliyor birlikte bakalım.
21 Eylül FOMC Toplantısı
FED üyeleri, Temmuz ayında 75 BP faiz artışı yaptıktan sonra Ağustos ayında bir toplantı yapmadı. Toplantılar ortalama 45 günde bir yapılıyor ve eğer toplantı ayın son 10 gününe denk geldiyse sonraki ay pas geçiliyor. Geçtiğimiz hafta Jackson Hole sempozyumunda konuşan FED Başkanı Powell, faiz artışlarının durmadığını ve artık ekonomik verilerin faiz artışı kararı için önemli olduğunu söyleyerek beklentilerden daha şahin bir açıklama yaptı. Bu sebeple 21 Eylül FOMC toplantısı öncesinde 2 Eylülde açıklanacak ABD tarım dışı istihdam verisi ve 13 Eylülde açıklanacak TÜFE rakamı çok kritik bir konumda. Özellikle Temmuz enflasyonunun beklentilerin oldukça altında olması sebebiyle ABD’ de enflasyonun zirve yapıp yapmadığı durumu netlik kazanacak. Bu da FED’in faiz kararını direkt olarak etkileyecektir. Bu ayda da beklentilerin altında gelecek bir enflasyon, FED’in 50 BP artış yapma ihtimalini güçlendirebilir. Anlık olarak 75 BP artış ihtimali %68,5 ve 50 BP artış ihtimali %31,5 olarak fiyatlanıyor. 21 Eylül toplantısında yapılacak faiz artışının yanı sıra, FED üyelerinin her çeyrek yayınladığı uzun vade faiz projeksiyonu da önemli olacak. FED üyeleri bu toplantıda gelecek dönemdeki faiz beklentilerini de açıklayacak. Piyasaların gidişatı açısından son zamanların en önemli FED toplantılarından biri bizi bekliyor.
İngiltere, İsviçre ve EURO bölgesi faiz kararları
Geçtiğimiz ay İngiltere’ de 1981 yılından sonra ilk defa %10 üzeri enflasyon açıklandı. Bu da merkez bankasının agresif faiz artışı yapabileceğine dair beklentileri artırıyor. Muhtemel bir 50 BP faiz artışı bizi bekliyor. Ancak bu faiz artışının İngiltere’ de bir resesyona sebep olacağı ihtimali de geçerli. Son toplantıda banka, 2022 4. çeyrekte ülkenin resesyona gireceğini ve bu durumun 5 çeyrek, yani 1 yıldan fazla süreceğini açıkladı. Bankanın faiz kararı 15 Eylülde açıklanıyor.
Temmuz ayında sürpriz bir faiz artışı yapan İsviçre merkez bankası ise faiz artışlarına devam sinyali vermişti. Bankanın kararı 22 Eylülde. Avrupa merkez bankası ise, bölgede artan resesyon endişelerinin gölgesinde 8 Eylül tarihinde faiz kararı açıklayacak. Bankanın 50 BP artış yapması bekleniyor. Faiz kararının EURO para birimi ve Avrupa borsaları üzerindeki etkisi yakından takip edilecek. Ay içerisinde ayrıca diğer önemli faiz kararı açıklayacak ülkeler ise, Japonya, Çin, Avusturalya olacak.
Önemli makroekonomik veriler
Faiz kararlarının yanı sıra hem bu kararları etkileyebilecek hem de piyasanın gidişatı konusunda net bir fikir verebilecek diğer veriler ise şunlar;
1 Eylül : ABD, Çin, Almanya ve İngiltere imalat PMI
2 Eylül : ABD tarım dışı istihdam ve işsizlik verileri
5 Eylül : Türkiye TÜFE
7 Eylül : Almanya GSYH, Kanada faiz kararı
8 Eylül : EURO faiz kararı, Japonya GSYH
13 Eylül : ABD TÜFE, İngiltere işsizlik oranı
14 Eylül : İngiltere TÜFE, ABD ÜFE
15 Eylül : İngiltere faiz kararı, ABD perakende satışlar
16 Eylül : Çin sanayi üretimi, EURO TÜFE
21 Eylül : ABD faiz kararı
22 Eylül : TCMB faiz kararı
Bu verilerin ürün bazlı etkisine bakacak olursak;
USDTRY : DolarTL için hareketli bir ay bizi bekliyor. Ağustos ayında sürpriz bir faiz indirimi yapan TCMB, faiz indirimlerine devam sinyali verdi. Faiz kararından önce 5 Eylülde açıklanacak enflasyon verisi de karar için belirleyici olacaktır. Faiz indirimlerinin devamı halinde Eylül ayında DolarTL için yeni bir rekor denemesi beklenebilir. Ayrıca Eylül ayı içerisinde ABD ve diğer gelişmiş ülkelerde de yapılacak faiz kararların TL için negatif olması muhtemel. Gelecek ay Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Suriye devlet başkanı Beşer Esad’ da 11 yıl sonra ilk defa yüz yüze bir görüşme gerçekleştirecek. Bu görüşme tüm Dünya tarafından yakından takip edilecek ve kritik öneme sahip. Görüşmeden çıkacak kararlar Tl üzerinde etkili olabilir. Ay içerisinde USDTRY paritesinde 19.00 – 19.50 bandına kadar yaşanabilecek yükselişler sürpriz sayılmamalı.
EMTİA : Son bir kaç aydır emtia grubunun üzerinde küresel resesyon beklentisi sebebiyle bir satış baskısı var. Pamuk, kakao, palm yağı gibi tarımsal emtiların yanı sıra paladyum, bakır, gümüş gibi endüstriyel metallerde de satışlar arttı. Bunlardan Eylül ayında özellikle takip edeceklerimiz ise ons altın ve ons gümüş olacak. XAUUSD için bir nevi test ayı bizi bekliyor. Faiz kararları, enflasyon verileri ve jeopolitik riskler, fiyatlamalar için etkili olacak. Kısa vadede düşüş trendi devam ederken 1776-1780 direnç bölgesi üzerindeki bir günlük kapanış, yeniden 1820 ve üzerine çıkmasına sebep olabilir. Burada geri çekilmelerin orta vade için net bir alım fırsatı sunması muhtemel. XAGUSD tarafında da uzun süredir yatay-aşağı bant hareketi izliyoruz. Ancak geçtiğimiz ay ABD’ de açıklanan teşvik paketi ile yenilenebilir enerji şirketlerine desteklerin artması, gümüş talebini de artıracak önemli bir gelişme. Ons gümüşteki yukarı yönlü potansiyelin altına göre daha yüksek olduğunu düşünüyoruz. Bu ay içerisinde yeniden 20 doların üzeri bir fiyat ve sonrasında 22 dolar bölgesine doğru bir yükseliş görülmesi sürpriz olmayacaktır.
PARİTE : Dolar endeksinin 20 yılın en yükseğine çıkması sebebiyle diğer tüm para birimleri üzerinde bir satış baskısı hakim. EURUSD 0.99 ise son 20 yılın en düşüğüne gelirken GBPUSD 1.17 altına sarkarak pandemi sonrası en düşük seviyede işlem görüyor. USDJPY, Japonya merkez bankasının para politikası neticesinde 24 yılın en yükseğinde. Eylül ayında bu ülkelerin hepsi faiz kararı açıklayacak ancak dolar endeksinde yükseliş trendi devam edebilir. Avrupa ve İngiltere tarafında ciddi bir resesyon riski var. Bu da ülke para birimlerini olumsuz etkiliyor. Eylül ayında EURUSD için geri çekilmelerde kısıtlı bir pay kaldı. Parite için ana destek 0.9800 bölgesinde. Bu seviyenin görülmesi ile ciddi bir alış hacmi olacaktır. Başta Türkiye olmak üzere EURO bölgesi ile yüksek ticaret hacmi olan ülkeler de değersiz EURO sebebiyle olumsuz etkileniyor. Beklentimiz kalıcı olmaması ve yükselişlerin görülmesi yönünde. Ancak EURUSD paritesinin tekrar bir yükseliş trendi başlatabilmesi için yukarı 1.0422 üzerinde kalıcılık sağlaması gerekiyor. Bu direnci aşamayan her yükseliş denemesinin satış fırsatı verme potansiyeli var. GBPUSD için ise aynı şeyii söylemek güç. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi majör ülkelerden resesyona girecek ilk ülkenin İngiltere olması bekleniyor. Ayrıca ülkedeki siyasi belirsizlik de para biri üzerindeki en önemli baskı unsurlarından biri. Paritede Eylül ayı içerisinde 1.1400 riski olduğunu düşünüyoruz. Kalıcı bir yükseliş trendi görülebilmesi için ise 1.23 üzerine çıkması gerekiyor. Aksi durumda tıpkı EURUSD paritesinde olduğu gibi bu yükseliş denemesi satış fırsatı sunacaktır.
ENERJİ : Enerji kalemindeki kritik iki ürün petrol ve doğalgaz. Petrol tarafında da resesyon beklentilerinin talebi azaltacağı gerekçesiyle sert satışlar görüldü. Ancak geçtiğimiz günlerde petrol ihraç eden ülkeler birliği OPEC başkanı Suudi Arabistan, yaptığı açıklama ile üretimi kısabileceğini söyledi. Talepte bir azalma görülürse birlik buna müdahale edecek ve üretimi azaltarak fiyatın daha fazla düşmesine engel olacak. Yine de brent petrol fiyatındaki ilk seçenek geniş bir yatay bant hareketi. Burada 92 dolar destek ve 101 dolar direnç seviyeleri arasında bir hareket söz konusu olacaktır. İki seviyeden birinin kırılması halinde ise o yöne doğru ivmenin artması beklenebilir. Son ayların en önemli gündem maddesi ise doğalgaz. ABD doğalgaz vadelileri son 14 yılın en yüksek seviyesine kadar çıktı. Rusya’nın gaz akışını kesmesi, başta Avrupa olmak üzere bir çok ülkeyi enerji krizine sürükledi. Özellikle Eylül ayında artacak talep ile NATGAS fiyatının çok daha yüksek seviyeleri çıkması mümkün. İlk hedefimiz 12 dolar olacak.
ENDEKSLER : Başta ABD borsaları olmaz üzere küresel majör borsalar, 3 aylık düşüşün ardından Temmuz ayını yükselişle kapatmışlardı. Nasdaq endeksinde Temmuz yükselişi %13 olurken bu rakam SP500 için %9, Dow Jones için %7, DAX için ise %5 seviyesinde kaldı. Ancak Ağustos ayını kayıpla kapatmaya hazırlanan borsalar Temmuz kazançlarının bir kısmını sildi. Eylül ayı borsalar için oldukça hareketli geçecek. ABD verileri ve faiz kararı, diğer majör merkez bankalarının faiz kararları, Çin-ABD-Tayvan arasında yaşanan gelişmeler, Rusya-Ukrayna arasında henüz bitmemiş olan savaş, Çin verilerinin ülkede ekonomik durgunluğa işaret etmesi gibi önemli gündem maddeleri takip edilecek. NASDAQ için kritik destek 12.400 seviyesinde. Bu desteğin üzerinde kalmaya devam etmesi kısa-orta vade pozitif beklentiyi canlı tutar. Ancak destek altı kalması halinde yeni bir düşüş trendi görülecektir. Gelişmeler yakından takip edilecek. Eylül ayındaki direnç ise 13.210 seviyesinde. DAX tarafında ise EURO merkez bankasının faiz kararı, satış baskısına sebep olabilir ve Avrupa borsalarının ABD’ den negatif ayrışmasına yol açabilir. Enerji krizi de Avrupalı şirketleri olumsuz etkiliyor. Eylül ayında DAX için 12.610 destek, 13.274 direnç olarak takip edilecektir.
KRİPTO PARALAR : Başta Bitcoin olmak üzere kripto para piyasasında uzun süredir düşüş trendi devam ediyor. Piyasada yaşanan hacimsizlik en önemli baskı unsuru. Piyasa içerisinde hem ciddi bir güven kaybı var hem de düşüşlerin devamı beklentisine paralel olarak bir hacim sıkıntısı var. Eylül ayında da bu senaryo devam edebilir. Ay içerisindeki en önemli gelişme ise, Ethereum tarafında yıllardır beklenen PoS güncellemesi olacak. Kısa vade fiyata bir etkisinin olması beklenmese de uzun vade Ethereum’ a kesinlikle olumlu yansıyacaktır. Yine de Eylül ayında kripto piyasası için bir yükseliş kolay görünmüyor. Bitcoin tarafında 19.700 desteği kritik. Bu destek altı kalıcı olması, fiyatın 13.800 seviyesine kadar geri çekilme riskini canlı tutacaktır. 28.800 seviyesi üzerinde kalıcılık sağlanmadan net bir alış işlemi tavsiyemiz olmayacaktır. Ethereum için ise Eylül ayı destek seviyemiz 1.264, direnç ise 1.720 olacak.
Leave a Reply